Speeches, Statements & International Documents

Saya telah menyertai tiga mesyuarat pada hari ini:

• Mesyuarat Suruhanjaya Zon Bebas Nuklear Asia Tenggara (SEANWFZ);
• Pertemuan Menteri-menteri Luar Negeri ASEAN dengan wakil-wakil Suruhanjaya Antara Kerajaan ASEAN mengenai Hak Asasi Manusia (AICHR); dan
• Mesyuarat Menteri-menteri Luar Negeri ASEAN Ke-56 (56th AMM).

Mesyuarat Suruhanjaya Zon Bebas Nuklear Asia Tenggara (SEANWFZ)

• Mesyuarat telah membincangkan dengan mendalam mengenai yang berikut:

1. Kemajuan pelaksanaan Pelan Tindakan Memperkukuh Pelaksanaan Perjanjian SEANWFZ (2023 – 2027); dan
2. Langkah seterusnya mengenai ratifikasi Protokol kepada Perjanjian SEANWFZ oleh Negara-negara Bersenjata Nuklear (NWS).

• Semasa mesyuarat tersebut, saya telah mengetengahkan pendirian serta pendekatan Malaysia mengenai isu ratifikasi Protokol kepada Perjanjian SEANWFZ oleh Negara-negara Bersenjata Nuklear (NWS).
• Malaysia berpandangan bahawa NWS boleh menandatangani dan meratifikasi Protokol SEANWFZ sama ada dengan atau tanpa pengecualian.
• Sebagai pertubuhan serantau yang mempunyai kredibiliti, saya juga telah menekankan tentang keutamaan agar ASEAN mengadakan perbincangan dengan semua NWS mengenai isu ini mengambil kira situasi geopolitik yang semakin tegang mutakhir ini serta demi memelihara keamanan, kestabilan dan kemakmuran serantau.

• Saya telah menekankan kepentingan pelaksanaan program serta aktiviti antara ASEAN dengan rakan-rakan luarnya menerusi rangka kerja AOIP bagi terus menggalakkan keamanan, kestabilan dan kemakmuran di rantau Indo-Pasifik.
• Selaras dengan Kenyataan Pemimpin-pemimpin ASEAN berhubung Permohonan Timor-Leste ke ASEAN, saya turut mengambil peluang semasa mesyuarat ini untuk memaklumkan bahawa Malaysia dengan kerjasama Australia akan menganjurkan satu program pembangunan kapasiti untuk Timor-Leste pada 18 hingga 22 September 2022 di Kuala Lumpur. Malaysia juga telah membantu pengupayaan sumber manusia Timor-Leste menerusi Program Kerjasama Teknikal Malaysia.
• Program ini bertujuan membantu Timor-Leste meningkatkan kemahiran, pengetahuan dan pemahaman mengenai ASEAN serta mekanisme- mekanisme yang berkaitan sebagai persediaan keahlian Timor-Leste ke ASEAN.
• Sebagai Negara Penyelaras Hubungan ASEAN-GCC, saya telah memaklumkan perkembangan terkini mengenai Sidang Kemuncak ASEAN- GCC yang dijadualkan berlangsung pada bulan Oktober 2023 di Riyadh.
• Malaysia juga telah menzahirkan kekecewaannya berhubung kegagalan pendirian ASEAN mengenai isu Laut China Selatan dimasukkan dalam Dokumen Akhir Non-Aligned Movement Coordinating Bureau (NAM-COB) pada 6 Julai 2023 di Baku, Azerbaijan akibat halangan daripada beberapa negara anggota NAM. ASEAN tidak boleh menerima perkara sebegini kerana ia melibatkan isu-isu yang memberi kesan secara langsung terhadap keamanan dan kemakmuran di rantau ini.
• Oleh yang demikian, saya telah mencadangkan agar ASEAN meneliti cara menangani perkara ini. Cadangan saya ini juga telah mendapat sokongan penuh daripada Menteri-menteri Luar ASEAN yang lain.